Fréttir

Forsvarsmenn Valorku; Valdimar Össurarson og Hjördís Björk Ásgeirsdóttir, áttu í dag fund með Jóhanni Páli Jóhannssyni, umhverfis- orku og loftslagsráðherra.  Skýrsla Valorku; Sjávarfallaorka 2025, var kynnt og ráðherra inntur eftir fyrirætlunum núverandi ríkisstjórnar í málefnum sjávarfallaorku.  Minnt var á þingsályktun frá 2014 og síðari skýrslur stjórnvalda, en fyrir liggur samþykkt Alþingis um að hefja rannsóknir á sjávarfallaorku; koma á fót gagnagrunni á því sviði og sækja um aðild að alþjóðlegu samstarfi.  Undirstrikuð var sú staðreynd að við Íslendingar erum nú eftirbátar annarra strandríkja um opinbera stefnumótun á þessu sviði; og að innlendri tækniþróun er haldið niðri, þrátt fyrir að hún sé tækifæri til að komast í fremstu röð og skapa mikil tækifæri til tækniframleiðslu.  

Ráðherra reyndist mjög áhugasamur um þessi málefni; jákvæður og lausnamiðaður.  Er það viðhorf mjög í takti við nýlega samþykkta málefnaskrá Samfylkingarinnar, en þar er lögð meiri áhersla á sjávarfallaorku en áður hefur sést í stefnumótun íslensks stjórnmálaflokks.  

Í ljós kom að nú þegar er unnið að aðild Íslands að Alþjóða orkustofnuninni (IEA), en það var eitt þriggja áhersluatriða þingsályktunarinnar.  Með því gefst færi á aðild að IEA-OES, sem er sjávarorkudeild stofnunarinnar.

Rætt var um rannsóknir sjávarfallaorku, og með hvaða hætti væri lagt í það verkefni.  Ýmis atriði í þeim efnum verða skoðuð betur og verður greint frá þeim eftir því sem málinu vindur fram.

Vinna er hafin á Alþingi, sem miðar að því að rjúfa kyrrstöðuna í þessum efnum, bæði varðandi stefnumótun í málefnum sjávarfallaorku og rannsóknir á umfangi og nýtingarmöguleikum hennar.  Fyrir þeirr vinnu fer Sigmundur Ernir Rúnarsson, en hann átti mikinn þátt í áðurnefndri þingsályktun frá 2014, á fyrri þingsetutíma sínum.  Fleiri þingmenn hafa sýnt málefninu áhuga.  

Á þessum tíma er því ástæða til meiri bjartsýni í þessum málaflokki en verið hefur um langt árabil.

Út er komin skýrsla Valorku; "Sjávarorka 2025 - staða tækniþróunar og nýtingar".  Valorka ehf er ekki einungis eina fyrirtækið sem hérlendis þróar tækni til sjávarorkunotkunar, heldur einnig eini aðilinn sem stundar gagnasöfnun á því sviði; veitir fræðslu til almennings og skóla; heldur uppi kynningum í fjölmiðlum og tekur saman skýrslur.  Fjölmargar skýrslur hafa verið ritaðar á undanförnum árum og sendar stjórnvöldum, þar sem vakin er athygli á þessari miklu orkuauðlind Íslendinga; gerð grein fyrir þróun og stöðu erlendis og greint frá tækifærum sem liggja í tækniþróun og orkunýtingu hérlendis.  Líklega hafa flestar þær skýrslur lent í skúffum og pappírstæturum í stjórnkerfinu, ef marka má aðgerðaleysið til þessa.  

Undantekning var skýrsla Valorku sem alþingismenn fengu í hendur árið 2011.  Hún leiddi til þess að nokkrir framtakssamir þingmenn, í samráði við skýrsluhöfund, öfluðu samstöðu allra stjórnmálaflokka og lögðu fram þingsályktunartillögu um "rannsóknir á umfangi og nýtingarmöguleikum sjávarfallaorku".  Þingsályktunin var samþykkt samhljóða vorið 2014.  Með henni, og sérfræðiskýrslu sem fylgdi í kjölfarið, var samþykkt að hefja rannsóknir á sjávarfallaorku og stuðla að nýtingu hennar.  Hins vegar hefur enn ekkert orðið af framkvæmdum; enn bíða þessar stærstu orkulindir þjóðarinnar rannsóknar meðan stórir hagsmunaaðilar "ganga  um eins og grenjandi ljón" og reyna að telja þjóðinni trú um að einu möguleikar til frekari orkuöflunar séu umhverfisspillandi vatnsaflsvirkjanir og vindmyllur á hverjum fjallstoppi.  

Þjóðin veit þó betur, eins og kom fram í könnun Maskinu árið 2022.  Þar sögðust um 71% vilja að aukning orkuframleiðslu kæmi frá sjávarfallavirkjunum; mun færri vildu sjá vatnsaflsvirkjanir og aðeins 59% vildu vindmyllur.  

Aftur að skýrslu Valorku.  Þar er fjallað um það helsta sem við kemur stöðu sjávarorkunýtingar.  M.a. þá tækni sem lengst er komin í þróun, en víða er byrjað að framleiða orku inn á neyslunet þó enginn hverfill sé kominn í fjöldaframleiðslu.  Lengst er komin tækni til orkuvinnslu úr hröðum straumum, eins og t.d. má finna við Skotland.  Í hröðum straumi gagnast skrúfuhverflar, líkir vindmyllum, en þeir eru gagnslausir í hægari straumi eins og t.d. er aðlegngur í röstum hér við land.  Þar er komin lengst sú íslenska tækni sem Valorka ehf þróar.  Við höfum því ekki einungis mikil tækifæri til nýtingar sjávarfallaorku, heldur einnig til þess að verða í forystu á þessu tæknisviði.  En það forskot gengur okkur úr greipum ef þróuninni er einatt synjað um stuðning, eins og verið hefur.  Þarna er einnig í fyrsta skipti fjallað um stærsta einstaka orkuöflunarkostinn í íslenskri lögsögu; "Blakkfoss" hinn mikla í Grænlandssundi, sem er stærsti og orkuríkasti foss heims.  

Skýrslan hefur verið send stjórnvöldum, líkt og fyrri skýrslur Valorku; og einnig fjölmiðlum.  Það er hlutverk almennings og fjölmiðla að halda stjórnvöldum við efnið og þrýsta á um aðgerðir.  Stjórnvöldum ber að vinna að hagsmunum almennings og móta skynsamlega stefnu sem tryggir orkuöryggi komandi kynslóða án þess að gengið sé á náttúrugæði.  Fjölmiðlar bera einnig ríka ábyrgð í þessu efni.

Skýrsluna má sjá hér, og henni má dreifa að vild:

Að undanförnu hafa orðið nokkrar umræður um orkumál hérlendis.  Landsvirkjun hefur farið mikinn og leitast við að koma stórvirkjanadraumum sínum áfram á þeim grundvelli að hérlendis ríki "raforkuskortur".  Vissulega er vatnsbúskapur landsins slæmur um þessar mundir.  Við þær aðstæður á auðvitað að draga úr sölu til stærstu notendanna, sem eru erlendar álbræðslur, en ekki láta ástandið bitna á eigendum virkjananna; Íslendingum sjálfum.  Landsvirkjun vill enga orkunýtingu sjá nema þá sem fyrirtækið stendur sjálft fyrir, og því hefur Landsvirkjun leynt og ljóst beitt sér gegn sjávarorkunýtingu og gegn verkefnum Valorku.

Nýjasta útspil Landsvirkjunar er skýrsla um orkumál, sem í orði kveðnu er sögð unnin af "óháðri" þriggja manna nefnd, en túlkar svo eindregið sjónarmið Landsvirkjunar að faðerninu verður ekki neitað.  Hér á eftir er birt tilkynning sem Valorka sendi fjölmiðlum og þingmönnum í þessu tilefni.  Í ljósi reynslunnar er þó líklegt að þessir aðilar muni stinga öllum athugasemdum undir stól; enginn má andmæla Landsvirkjun.  

                  "Í tilefni af nýútkominni skýrslu um orkumál og umræðum ráðamanna um nýsköpunar- og orkumál, vill Valorka koma eftirfarandi leiðréttingum á framfæri:
Skýrslan er alls ekki óvilhöll, heldur túlkar hún einhliða þau sjónarmið Landsvirkjunar að nauðsynlegt sé að drekkja stórum landsvæðum í virkjanalónum og spilla víðernum landsins með vindmylluturnum. Því er ámælisvert að ráðamenn taki undir slíkt gagnrýnislaust og fjölmiðlar og þingmenn láti hjá líða að spyrja gagnrýnna spurninga. Áberandi vanþekkingar og þöggunar gætir á málefnum sjávarorku; þar þarf að bæta úr. Í skýrslunni og nýlegri umræðu er litið framhjá ýmsum staðreyndum:
Stærsta orkuauðlind Íslands, og sú sem næstu kynslóðir munu þurfa að nýta í sátt við náttúruna, er sjávarorka. Þetta vita þeir sem einhverja þekkingu hafa á orkumálum, en stórir hagsmunaaðilar hafa, með dyggri aðstoð stjórnvalda, haldið niðri umræðu og þróun á því sviði. Þrátt fyrir að íslensk stjórnvöld hafi látið hjá líða að hefja rannsóknir á umfangi og nýtingarmöguleikum þessarar orkulindar er heildarumfangið ljóst í stórum dráttum, og þar með að virkjanleg sjávarfallaorka er margfalt umfangsmeiri en nýtanlegar orkulindir á landi. Tækni til nýtingar hennar mun verða aðgengileg á þeim tíma sem skýrslan nær til.
Tækniþróun til nýtingar sjávarorku hefur verið ör; bæði ölduorku og sjávarfallaorku. Sjávarfallaorka er komin nær markaðsstigi og þegar eru nokkrar virkjanir farnar að keyra inn á neyslunet. Flestar eru þær skrúfuhverflar sem þurfa meiri straumhraða en algengastur er, t.d. hér við land. Nú eru t.d. Færeyingar komnir langt framúr hinum stöðnuðu íslensku stjórnvöldum, með því að fyrirtækið Minesto er þar komið á fullt með prófun sinna hverfla.
Frá 2009 hefur Valorka unnið að þróun íslenskrar uppfinningar; hverfla til nýtingar sjávarfallaorku af þeim straumhraða sem algengur er við strendur, m.a. hérlendis. Hverfillinn er einfaldari, ódýrari og meðfærilegri en hinir erlendu skrúfuhverflar, en þó stærri, mun fjölhæfari og umhverfisvænni. Ljóst er að með fullnaðarþróun og framleiðslu á slíkri tækni gætu Íslendingar orðið leiðandi á þessu sviði orkuskipta og framtíðarorkuöflunar á heimsvísu. Valorka er eini aðilinn hérlendis í þróun sjávarorkutækni.
Áðurnefnd skýrsla um orkumál nefnir verkefni Valorku ekki einu orði. Þau tvö verkefni á sviði sjávarorku sem þar eru nefnd lúta bæði að frumkönnun nýtingar á afmörkuðum stöðum, en eru á engan hátt lýsandi fyrir stöðuna á þessu sviði.
Stjórnvöld hafa lagt sig fram um að stöðva þróunarverkefni Valorku. Verkefnið fékk í byrjun nokkra styrki til að komast af stað og í ljós kom að tæknin stóð að öllu leyti undir þeim væntingum sem til hennar eru gerðar. Þegar hverfillinn var kominn á stig sjóprófana árið 2018 tóku stjórnvöld skyndilega þá ákvörðun að stöðva allan stuðning við það. Tækniþróunarsjóður Rannís hefur synjað öllum umsóknum frá þeim tíma; og vill þar með ónýta það almannafé sem þegar hefur verið lagt í þessa þróun. Nýstofnaður Loftslagssjóður Rannís styrkir helst verkefni sem ekki koma loftslagsmálum við og hefur synjað öllum umsóknum Valorku. Orkusjóður styrkti verkefnið í byrjun en hætti því skyndilega, og veitir nú einkum almannafé til stuðnings fyrirtækja í arðsömum rekstri (sjá birtan lista). Ekkert eftirlit virðist vera með rekstri framangreindra sjóða. Þar er gríðarlegum upphæðum af almannafé ráðstafað eftir geðþótta fárra einstaklinga og hagsmunum stórra aðila. Ekki þarf að rökstyðja úthlutanir og umsækjendum er meinað að leita réttar síns, enda eru sjóðirnir undanþegnir stjórnsýslulögum. Slík er meðferð almannafjár í svonefndu „stuðningsumhverfi nýsköpunar“. Alþingi bregst eftirlitsskyldu sinni og fjölmiðlar sömuleiðis. Enginn spyr gagnrýnna spurninga og ábendingum sem þessari er stungið undir stól.
Fleiri ráðum er beitt til að stöðva verkefni Valorku. Eftir bankahrunið lýstu stjórnvöld því yfir að stutt yrði við nýsköpun. Þá hafði bandaríkjaher nýlega gefið þjóðinni húseignir á Keflavíkurvelli og var eitt húsanna tekið undir frumkvöðlamiðstöð, þar sem m.a. Valorka fékk aðstöðu. Að fáeinum árum liðnum gleymdu stjórnvöld fyrirheitum sínum; hentu öllum frumkvöðlum út á götu og „seldu“ húsið til velþóknanlegra aðila. Allt í kyrrþey. Þetta, ásamt skorti á eðlilegum fjárstuðningi, hefur haldið verkefni Valorku í stöðvun frá 2018.
Stjórnvöld hafa vanrækt að hefja skipulegar rannsóknir á umfangi og nýtingarmöguleikum sjávarorku við Ísland. Valorka fékk því til leiðar komið að nokkrir framsýnir þingmenn lögðu fram þingsályktunartillögu um úrbætur í því. Tillagan velktist nokkuð í þinginu og m.a. reyndi Landsvirkjun af öllum mætti að hindra framgang hennar. Svo fór þó að vorið 2014 var hún samþykkt samhljóða á Alþingi. Ráðherra var falið að skipa starfshóp til að móta tillögu um framkvæmdina. Þannig var þó valið í þann hóp að málið var drepið niður; þeim var haldið úti sem mest höfðu barist fyrir málinu. Hópurinn lagði þó til byrjunarrannsóknir í Látraröst. Valorka gerði tilraun til þess, í samvinnu við Hafrannsóknarstofnun og fleiri, að fá nauðsynlegan búnað í þær rannsóknir. Rannís hafnaði hinsvegar öllum umsóknum um stuðning og engan stuðning var að hafa annarsstaðar. Landsvirkjun hefur beitt sér mjög gegn öllum vekefnum Valorku; bæði leynt og ljóst. Landsvirkjun er hið ráðandi afl í orkumálum landsins, og ekkert kemst á dagskrá í orkumálum hérlendis nema það þjóni hagmunum Landsvirkjunar hverju sinni. Nauðsynlegt er að Alþingi losni undan þessu ofurvaldi og verði sjálfstæðara í sinni stefnumótun á sviði orkumála. Skýrsla af því tagi sem nú hefur birst þjónar hagsmunum Landsvirkjunar fremur en þjóðarhagsmunum.
Nýr ráðherra nýsköpunar sagði í viðtali eftir að skýrslan kom út að „við þurfum að horfa til nýrra tæknilausna“. Hér fara ekki saman orð og gerðir, eins og m.a. má sjá hér framar. Stjórnvöld hafa staðið illa að stuðningi við hugvitsmenn og frumkvöðla sem vilja hefja nýsköpun. Þannig hefur samtökum þessa fólks verið synjað um stuðning af Alþingi og ríkisstjórn. Samtök frumkvöðla og hugvitsmanna og KVENN reka umfangsmikla fræðslu og ráðgjöf í þágu nýsköpunar og undirbúa núna verkefni í samstarfi við ÖBÍ, Þroskahjálp og fleiri, sem miðar að því að auka möguleika fatlaðra til nýsköpunar. Fyrsta verk nýs ráðherra nýsköpunar var að svipta félögin þeim litla rekstrarstuðningi sem þau nutu á síðasta ári. Þegar ráðuneytið var spurt um úrræði vísaði það á samkeppnissjóði og önnur slík happdrætti. Þau viðbrögð eru í andstöðu við nýleg lög um nýsköpun sem eiga að tryggja gjaldfrjálsa ráðgjöf á fyrstu stigum nýsköpunar en ekki afnema hana. Undirritaður hefur um nokkurn tíma verið formaður SFH og þekkir því nokkuð vel til viðhorfa á því sviði. Tekið skal fram að samstarfsverkefnið um nýsköpun fatlaðra fékk lítilsháttar undirbúninsstyrk á fjárlögum þessa árs, en það verkefni kann að eyðileggjast ef félögin sjálf neyðast til að hætta starfsemi vegna fjárskorts. Enn bendir ekkert til þess að stjórnvöld hyggist styðja við starfsemi frumkvöðla á fyrstu stigum; hvorki einstök verkefni eins og hér var nefnt, né áframhaldandi starfsemi SFH og KVENN. Skorað er á Alþingi að taka málefni nýsköpunar á frumstigum nú þegar til umræðu og hlutast til um úrbætur.
Staða verkefna Valorku er núna sú að þróunarstarfinu er haldið í frosti með þeim stjórnvaldsaðgerðum sem lýst var; að synja því um styrki þrátt fyrir faglega velgengni. Hinsvegar fékk Valorka lítilsháttar styrk frá Uppbyggingasjóði Vestfjarða; eina milljón kr, til að gera athuganir á hagkvæmni sjávarfallavirkjunar í Látraröst út frá tilteknum forsendum. Sú fjárhæð dugir skammt, enda þarfnast slíkt kostnaðarsamra rannsókna og sérfræðivinnu. Valorka mun þó kappkosta að vanda til verka, enda er hér um að ræða fyrstu skýrsluna sem gefur hugmynd um víðtæka möguleika sjávarfallavirkjana hérlendis.
Valorka hvetur fjölmiðla og alþingismenn til þess að skoða áðurnefnda skýrslu um orkumál með gagnrýnni augum en gert hefur verið. Spyrja má t.d. að eftirfarandi:
- Hvernig stendur á því að Landsvirkjun segir eitt árið að leggja þurfi dýran rafstreng til útlanda til að selja umframorku, en næsta ár segist LV þurfa að skerða raforku vegna orkuskorts?
- Í ljósi þess að langstærsti hluti orkuframleiðslu hérlendis fer til stóriðju; hver er ástæða þess að LV hótar að yfirvofandi „orkuskortur“ muni koma niður á almenningi og orkuskiptum? Stjórnvöldum er í lófa lagið að draga úr umfangi stóriðju hérlendis ef þess þarf. Orkusöluamningar eru ekki fyrirstaða í því efni; það er á ábyrgð Landsvirkjunar ef búið er að forgangsraða stóriðjunni umfram þarfir landsmanna sjálfra. Slíkir samningar eru riftanlegir.
- Í ljósi hins mikla umfangs sjávarorku hérlendis; hvers vegna er Ísland að dragast aftur út öðrum þjóðum í þróun sjávarorkutækni? Hvers vegna er íslensku framtaki haldið niðri?
- Hvers vegna er ekkert stutt við þróun sjávarorkutækni hérlendis þrátt fyrir að Íslendingar hafi núna tækifæri til þess að verða leiðandi í þróun á þessu sviði? Þurfum við ekki nýsköpun?
- Hver er ástæða þess að stjórnvöld hefta starfsemi frjálsra félagasamtaka sem vilja stuðla að nýsköpun; einu hagsmunasamtaka frumkvöðla og hugvitsmanna? Hver er stefna Alþingis í málefnum hugvitsfólks og stuðningi við frumkvöðlastarf á fyrstu stigum?
Skorað er á fjölmiðla og þingmenn að skoða þessi málefni með gagnrýnni hætti en gert hefur verið. Skorað er á þingmenn að taka þessi mál til umræðu; skapa þessari nýsköpun viðunandi skilyrði og taka þjóðarhag framyfir hagsmuni einstakra stórfyrirtækja".
12. mars 2022
Valdimar Össurarson
framkvæmdastjóri Valorku ehf
s. 862 2345

Valorka hefur undanfarin misseri unnið að tvíása afbrigði hverflanna; svonefndri Val-X gerð eða Valex.  Fyrri gerðir voru einása; þ.e. með einum meginási.  Í Valex eru tveir meginásar, auk þess sem fleiri milliásar geta verið eftir þörfum.  Þó ýmis grunnatriði séu þau sömu hefur þessi gerð allmikla yfirburði varðandi afköst og notagildi.  Í raun má segja að hér sé um færiband að ræða, eins og greina má af rissinu hér vinstra megin.  Blöðum er fest á tvö eða fleiri bönd sem ganga um endahjól; flöt fyrir straumi á annarri hliðinni en með röndina í straum á hinni.  Ýmislegt í búnaðinum er einkaleyfishæft og því ekki lýst frekar að svo stöddu.  Kostir Valex eru ýmsir.  Í fyrsta lagi er hverfillinn mjög einfaldur að allri gerð og í hann má nýta vel þekkt, ódýr og umhverfisvæn efni.  Í öðru lagi er átaksdreifing mjög jöfn, sem þýðir að blöð og aðra hluti má hafa efnislitla og úr léttum efnum.  T.d. er 25 metra langt sjóprófunarlíkan ekki nema rúm 50 kg að þyngd að frátöldum endabúnaði.  Í þriðja lagi er hverfillinn mjög grunnur í hlutfalli við lengd og heildarflöt virkra blaða.  Þetta er gríðarlegur kostur á fyrirhuguðum nýtingarstöðum hverfilsins, því oft er virkjanlegt dýpi ekki nema fáeinir metrar þó röstin sé all löng.  Í fjórða lagi getur lengd hverfilsins verið eins mikil og aðstæður á virkjunarstað leyfa; jafnvel kílómetri eða meira.  Sjávarfallastraumar eru orkurýrir á flatareiningu, sem þýðir að fullþróaðir sjávarfallahverflar í hægstreymandi röstum munu verða langstærstu hverflar heims.  Í fimmta lagi hefur Valorka unnið að lausn til lagningar, starfrækslu og endurheimtu hverflanna sem gerir kleyft að þjónusta þá alfarið án köfunar og á mjög einfaldan og ódýran hátt, en sá þáttur er mjög mikilvægur varðandi hagkvæmni.  Lagning og endurheimta yrði lítt fyrirhafnarmeiri en dráttur fiskilínu, þó búnaður bátsins sé vissulega frábrugðinn.  

Val-X hefur verið prófaður í straumkeri með góðum árangri.  Prófanirnar hafa m.a. sýnt að unnt er að fara ýmsar leiðir í útfærslu, t.d. við festingu og hegðun blaðanna; opnun þeirra og "lokun".  Veturinn 2017-18 var smíðað stærra líkan til prófana í sjó.  Ekki tókst þó að koma því í prófanir sumarið 2018 eins og til stóð vegna skorts á stuðningi samkeppnissjóða, en stjórnvöld, stofnanir og sjóðir gera nú harða hríð að verkefninu eins og lýst er hér á fréttasíðunni, og hefur það verið án alls stuðnings síðan vorið 2018.  Sjóprófunarlíkanið er 25 metra langt, með 16 blöðum, en hvert blað verður um 2,5 m² að flatarmáli.  Heildarflötur blaða er því 40 m²; tæpur helmingur hans virkur á hverjum tíma.  Efnið í blöðunum er ál og léttur dúkur, en sem áður segir er heldarþyngd þessa stærsta hverfils landsins einungis liðlega 50 kg. 

Til prófana hverfilsins verður notaður búnaður Valorku; sjóprófunarflekinn, sem aðlagaður verður þessari gerð; átaksmælir, straummælir, gúmbátur og öflugur bátur; Bjartur, sem keyptur var 2018. 

Gert er ráð fyrir að fyrstu sjóprófanir fari fram sumarið 2019; hvað sem líður hindrunum stjórnvalda og sjóðakerfisins, en vissulega væri ánægjulegt ef stjórnvöld stæðu í fæturna gagnvart verkefninu og stæðu um leið við sínar yfirlýsingar í nýsköpunarmálum og skudbindingar í loftslagsmálum. 

Mikil gróska er nú víða um heim varðandi þróun sjávarfallahverfla, enda er ný tækni til hreinnar orkuframleiðslu knúin áfram af Parísarsamkomulaginu og öðru ákalli um orkuskipti.  Flestir þróunaraðilar beina kröftum sínum að straumhörðum sundum, þar sem unnt er að beita skrúfuhverflum af ýmsum toga; enda er þar mesta orku að hafa á flatareiningu.  Slík sund eru þó mjög takmörkuð auðlind í samanburði við gríðarstór hafsvæði annesjarasta, þar sem straumurinn er mun hægari og orkan dreifðari.  Tækni sem nær tökum á nýtingu þeirrar orku á hagkvæman hátt mun líklega sjöfalda það umfang sjávarfallaorku sem hingað til hefur verið talið nýtanlegt, eins og sjá má í annarri frétt hér á síðunni sem byggir á áliti vísindamanna.

Enginn stendur núna framar en Valorka í þróun slíkrar tækni.  Það hlýtur því að teljast hrein glópska þegar íslensk stjórnvöld standa í vegi fyrir tækniþróun sem færir þjóðinni svo einstaka möguleika á forystu í umhverfisvænni tækniþróun og opnar ný framleiðslutækifæri.